ŚP. RYSZARD PERYT

Ryszard Peryt. Fot. M. Belina-Brzozowski

Aktor, reżyser, doktor i profesor sztuki teatru, wykładowca Akademii Teatralnej w Warszawie. Urodził się w Zielonej Górze w 1947 roku, zmarł w 2019 roku w Warszawie. Był założycielem i pierwszym dyrektorem Polskiej OPery Królewskiej. Funkcję tę pełnił od 1 sierpnia 2017 aż do śmierci.

Studiował na Uniwersytecie Warszawskim (Wydział Chemii,1965), następnie w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie (Wydział Aktorski – dyplom w 1970; Wydział Reżyserii – dyplom w 1979). W 1970 r. był współtwórcą Puławskiego Studia Teatralnego, a następnie jego warszawskiej kontynuacji – Studia Teatralnego Stołecznej Estrady (1973-1976).

Za dyrekcji Erwina Axera był aktorem Teatru Współczesnego (1976-1979), następnie reżyserem Teatru Narodowego za dyrekcji Adama Hanuszkiewicza, a począwszy od stanu wojennego reżyserował tylko w operach (jako główny reżyser Teatru Wielkiego w Poznaniu za dyrekcji Mieczysława Dondajewskiego, a także Teatru Wielkiego w Łodzi za dyrekcji Sławomira Pietrasa). W 1996 został powołany przez Ministra Kultury i Sztuki Kazimierza Dejmka na Dyrektora Artystycznego Opery Narodowej – Teatru Wielkiego w Warszawie. Złożył dymisję w roku 1997.

W Warszawskiej Operze Kameralnej, za czasów dyrekcji Stefana Sutkowskiego, pracował w latach 1986-2004. Wespół ze scenografem Andrzejem Sadowskim, zrealizował wiele przedstawień oper barokowych, klasycznych i współczesnych. Wielokrotnie reżyserował Mozarta za granicą – w Austrii, Niemczech, Hiszpanii, Holandii, Norwegii, Szwajcarii, Włoszech, Francji, Szwecji, Danii, Norwegii, Egipcie, Turcji, Libanie, Japonii i Emiratach Arabskich. Reżyserował między innymi Verdiego – w Korei Południowej, Hiszpanii, Niemczech, Anglii; przedstawienie Mesjasza Haendla wespół z Sir Yehudi Menuhinem na Wszechświatowym Festiwalu Krzysztofa Kolumba (1994) oraz dla Accademia Santa Cecylia w Rzymie, Bayreuth Festival, EXPO-Festival w Sewilli, Brittena The Rape of Lucretia dla Madlenianum w Belgradzie; Berlioza Romeo i Julię dla Teatro la Fenice w Wenecji (1997).

Tworzył także autorskie inscenizacje dzieł spoza repertuaru operowego: Vespere Monteverdiego, Requiem Verdiego, Mesjasza Haendla, Joannę d’Arc Honeggera, Stabat Mater Szymanowskiego, Quo Vadis Nowowiejskiego, Requiem Polskie Pendereckiego, czy Symfonię Tysiąca Mahlera.

Ryszard Peryt, jako jedyny reżyser na świecie, zrealizował wszystkie dzieła sceniczne Mozarta. Zrealizował także wszystkie dzieła sceniczne Monteverdiego.

W roku 2009 założył Instytut Opery oparty na współpracy trzech uczelni artystycznych Warszawy: Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina, Akademii Sztuk Pięknych, Akademii Teatralnej.

 

 

Nagrody:

Grand Prix – Festiwal Polskich Sztuk Klasycznych (Katowice, 1984)
Nagroda Komitetu Kultury Niezależnej „Solidarność” (1989)
Nagroda im. Konrada Swinarskiego za wybitne osiągnięcia w dziedzinie reżyserii (1989)
Nagroda im. Leona Schillera za reżyserię wszystkich scenicznych dzieł Mozarta (1991)
Nagroda Ministra Kultury i Sztuki za wybitne osiągnięcia artystyczne (1991)
Polonia Restituta – za działalność opozycyjną – Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej (2008)
Złota Gloria Artis – Nagroda Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego za wybitne zasługi dla kultury narodowej (2011)
Doroczna Nagroda Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego 2018 w dziedzinie Muzyki
Nagroda TOTUS TUUS za rok 2018 w kategorii „Osiągnięcia w dziedzinie kultury chrześcijańskiej”
Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski pośmiertnie przyznany przez Prezydenta Andrzeja Dudę